Το δωμάτιο-τιμωρία. Το δωμάτιο που φέρνει μη πραγματικούς εγκληματίες αντιμέτωπους με τους μεγαλύτερους τους φόβους. Σαν να ήταν αμαρτωλοί περνούν την πόρτα του, ωσάν το στάδιο της Θείας
Κωμωδίας του Δάντη, το Καθαρτήριο.
Ποιο "αμάρτημα" τους έφερε ως εδώ και ποιος είναι αυτός που τιμωρεί;
Το δωμάτιο 101, αναφέρεται στο αριστουργηματικό "1984" του George Orwell. Προσπαθώντας να μπω στο μυαλό του μεγάλου συγγραφέα, αναλογίζομαι μήπως
μέσα στους τέσσερις τοίχους του δωματίου-κόλαση, ήθελε με τον δικό του τρόπο
να τονίσει το ψυχικό σθένος που χρειάζεται κανείς για να παραμείνει πιστός στις
καθαρές του ιδέες, στην ικανότητα και επιμονή του να θέλει να βλέπει ένα κόσμο
ακριβώς όπως είναι, μαχόμενος σε ένα αέναο πόλεμο με την παραλογία και το
μίσος, με την αδιαφορία και την παραπλάνηση του μυαλού. Πίσω από το δωμάτιο 101
κρύβεται ένα κράτος-τιμωρός, ένας δικτάτορας της σκέψης και της συνείδησης, που
επιδιώκει να "αλλάξει" τους αποστάτες, επιδιώκει να
"διορθώσει" τον τρόπο σκέψης αυτών που αδυνατούν να κατανοήσουν
το μεγαλείο ενός απολυταρχικού καθεστώτος-που πλάθει την ιστορία και παίζει
ολόκληρη την κοινωνία στα χέρια του.
Επιστρέφοντας στον Δάντη, πάντα όμως με το "1984" ανά χείρας και
την απίστευτη συγγραφική φαντασία (;) του Orwell, ας πάρουμε τα 7 αμαρτήματα του Καθαρτηρίου και ας τα δούμε μέσα από την
σκοπιά του Doublethink (επιβεβλημένος
τρόπος σκέψης κατά τον οποίο σκέφτεται και αποδέχεται κανείς δύο έννοιες που
είναι αντίθετες), όπως για παράδειγμα το Ministry of Truth-υπηρεσία κατασκευής
ψευδών στοιχείων, το Ministry of Peace-αφορούσε τον πόλεμο και φυσικά το Ministry of Love-μέρος του οποίου αποτελούσε το δωμάτιο τιμωρίας 101.
Ξεκινώντας με το πρώτο αμάρτημα, τον εγωισμό, οι "επισκέπτες" του
δωματίου 101 τιμωρούνται για το πείσμα τους και την εναντίωση τους στον κόσμο
που δημιουργήθηκε μετά την επανάσταση. Τιμωρούνται γιατί δεν
"συνεργάζονται" ώστε να πεισθούν όπως όλοι οι άλλοι, πως ο δρόμος για
τη σωστή λειτουργία του κόσμου είναι κυρίως μέσα από την πνευματική υποδούλωση.
Στο Καθαρτήριο, η τιμωρία για το αμάρτημα του φθόνου
ήταν μάτια ραμμένα με
κλωστή. Στο δωμάτιο 101, οι τιμωρίες επιβάλλονται σε όποιους
"φθονούν" την παλιά εποχή και επιθυμούν να γυρίσουν πίσω σε αυτήν, σκεπτόμενοι τη ζωή πριν την επανάσταση.
Στο βιβλίο του Orwell, δεν ράβονται
τα μάτια με κλωστή. Στο βιβλίο του Orwell, τα μάτια του Big Brother παραμονεύουν παντού.
Οργή. Εδώ τα πράγματα είναι απλά. Όποιος είναι αντίθετος και οργισμένος με την ιδεολογία του Big Brother, δέχεται οργή, η οποία φέρει πάντα ως στόχο την κατανόηση και
αποδοχή της ιδεολογίας αυτής.
Οκνηρία για τον κόσμο του Orwell σημαίνει Crimethought
(εγκληματική σκέψη). Η αδιαφορία για τις νίκες και
τα επιτεύγματα του κράτους, η έλλειψη ενθουσιασμού όπως και η έλλειψη μίσους
για τον εχθρό υπονομεύουν την ορθολογική σκέψη.
Φιλαργυρία. Είναι φιλάργυρος όποιος αντιλαμβάνεται πως η φτώχεια προκαλεί
δυστυχία; Πως η αποδοχή της οικονομικής εξαθλίωσης δεν είναι σύνεση για μια ζωή
που παρέχει τα απαραίτητα;
Η λαιμαργία. Η πείνα και η δίψα αποτελούν
μόνιμα στοιχεία της
καθημερινότητας των πολιτών του κράτους της Oceania. Η εξάλειψη
της απόλαυσης της γεύσης, ένας ακόμα τρόπος αλλοίωσης του ανθρώπου.
Και τέλος η Λαγνεία. Μέγας εχθρός του κράτους της Oceania, η σεξουαλική ευχαρίστηση. Ένας άνθρωπος που
εξερευνά τις αισθήσεις του, αποτελεί εχθρός και πιθανός
επαναστάτης, μιας και θέτει το σώμα και το μυαλό του σε εγρήγορση, ικανός να
αντιληφθεί την ουσία της ζωής.
Δωμάτιο 101.
Σε μια παράλογη εποχή, 30 χρόνια μετά από τη χρονική στιγμή που τοποθέτησε
την ιστορία του ο Orwell, το δωμάτιο
αυτό μοιάζει μεταφορικά υπαρκτό. Και μήπως δεν είναι ακόμα πιο παράλογο που οι
άνθρωποι του σήμερα επιλέγουν από μόνοι τους να "επισκεφτούν" το
δωμάτιο, υποκύπτοντας στους φόβους τους, για να πειστούν πως τελικά δεν έπρεπε να σκέφτονται;
*The Divine Comedy: Illustrations by Gustave Doré
Word Chimes
